De Spaanse waaiers of abanicos

Gepubliceerd op 6 augustus 2018 om 12:26


Spaanse waaier of abanicos - Een waaier of abanicos wordt al eeuwenlang gebruikt door dames om zo onopvallend zich wat af te koelen. Met een eenvoudige handbeweging met een waaier of "abanico"en de waaier te richten naar het gezicht, ontstaat er door de beweging een tocht wat een beetje verkoeling brengt bij warmen dagen.


De Spaanse waaier

Een onmisbaar item in de Spaanse damestas zodra de temperaturen de hoogte ingaat is de ‘Abanico’, (Spaans voor waaier).  Op elegante wijze wapperen de dames zich wat koelte toe om de hitte te verdrijven. De meest uiteenlopende patronen en motieven sieren deze ‘abanicos’, zoals ze in het Spaans worden genoemd. Van heuse design-exemplaren, vervaardigd van dure stoffen en versierd met diamantjes, tot waaiers van karton met een bedrijfsnaam erop ingezet als promotiemateriaal, de variëteit is enorm.

De geschiedenis van de abanicos in het kort

Velen menen dat de waaiers van oorsprong uit Spanje komen maar dat is niet waar. De waaiers bestaan al duizenden jaren en de oudste archeologische vondsten werden gedaan in Egypte, India en China.

Pas rond de 4e eeuw voor Christus werden de eerste exemplaren gezien in Europa maar dan wel in het oude Griekenland. Door kruistochten kwamen de waaiers uiteindelijk ook in Spanje terecht.

Pas in de 17e eeuw werden de opvouwbare waaiers veelvuldig gebruikt door vooral personen in hooggeplaatste kringen. In principe was de waaier bedoeld om verkoeling te geven en vliegen weg te wuiven maar die functies verdwenen snel toen de waaiers een modeaccessoire werden in Europa.

Het hoogtepunt van gebruik in Spanje was in de achttiende eeuw, toen ook de Koninklijke Waaier fabriek werd gebouwd.

Toen werd de waaier zelfs een statussymbool en werden de waaiers door gespecialiseerde artiesten gemaakt waarna het ware kunstwerken werden en veel geld waard waren.


Een waaier wordt al eeuwenlang gebruikt door dames om zo onopvallend zich wat af te koelen, vele dames waren ingesnoerd en droegen vele rokken en accessoires. Dames benutten dan deze waaier om discreet en elegant hun rijkdom te tonen, veel waaiers werden versierd en waren kostbare objecten. Vaak werden ze vervaardigd uit dure stoffen zoals zijde, fluweel, satijn, batist, linnen, kant, perkament, papier, been, pluimen, ivoor, albast, zilver, goud, hout, parelmoer. De afwerking bestond uit kleine details, gaande van een strik of borduursel tot zelfs diamanten en edelstenen toe.

In Japan tijdens de Edoperiode werd de waaier kunstzinnig beschilderd en groeide uit tot grote kunst.


Bovendien brachten diverse manieren om jezelf koelte toe te wuiven of de waaier vast te houden op discrete wijze boodschappen over, met name op flirt-vlak. Nog steeds zijn er verspreid door Spanje talloze speciaalzaken waar de meest
prachtige waaiers met de hand worden gemaakt.

 

De abanico heeft ook binnen flamenco zijn plaats gekregen en dan m.n. binnen palos zoals Caracoles en Guajira: het vrouwelijke karakter van de dans wordt ermee benadrukt.



Waaiers of abanicos als communicatiemiddel

Waaiers werden gebruikt als communicatiemiddel, om aandacht te trekken en waren een instrument in de kunst van het verleiden. Zo konden discreet signalen worden doorgegeven aan elkaar. Door de waaier in een bepaalde positie te houden, kon men zo geheime spelletjes spelen. Waaiers vormden in verscheiden dansen een onvervangbaar attribuut. Via de stand van de waaier ten opzichte van het lichaam zond een dame veelzeggende boodschappen uit:

 

Mocht de hedendaagse vrouwelijke lezer de waaier taal aan haar flirtrepertoire willen toevoegen, hier een aantal voorbeelden. Let wel: de verschillende signalen waren in elke regio anders waardoor de kans op miscommunicatie tussen mensen van verschillende streken altijd aanwezig was.

 

De taal van de Spaanse waaiers of abanico

  • De waaier dichtbij je hart houden: “Je hebt mijn liefde gewonnen”.
  • De waaier sluiten terwijl je je rechteroog aanraakt: “Wanneer kan ik je zien?”
  • Waaier half open op je lippen gedrukt: “Je mag me kussen”.
  • Met twee handen de open waaier vasthouden: “Vergeet me”.
  • Je linkeroor bedekken met de geopende waaier: “Verklap ons geheimpje niet”.
  • Je ogen bedekken achter de geopende waaier: “Ik hou van je”.
  • De geheel geopende waaier langzaam sluiten: “Beloof dat je met me trouwt”.
  • De waaier dichtbij je ogen: “Het spijt me”.
  • Met je vinger het bovenste gedeelte van de waaier aanraken: “ Ik zou graag met je willen praten”.
  • De waaier laten rusten op je rechterwang: “Ja”.
  • De waaier laten rusten op je linkerwang: “Nee”.
  • De waaier een paar keer openen en sluiten: “Je bent wreed”.
  • Langzaam waaieren: “Ik ben getrouwd”.
  • Snel waaieren: “Ik ben verloofd”.
  • De waaier op je lippen drukken: “Kus me”.
  • De waaier helemaal openen: “Wacht op me”.
  • De waaier achter je hoofd  plaatsen: “Vergeet me niet”.
  • De waaier achter je hoofd plaatsen met uitgestoken vinger: “” Doei”.
  • De waaier met je rechterhand voor je gezicht plaatsen: “Volg me”.
  • De waaier met je rechterhand voor je gezicht plaatsen: “Ik wil je graag leren kennen”.
  • De waaier van je ene in je andere hand overnemen: “Ik haat je”.
  • De waaier in de buurt van je wang bewegen: “Ik hou van je”.
  • De gesloten waaier overhandigen: “Hou je van me?

 

Deze, van het hof afgekeken, waaier taal was in de achttiende en negentiende eeuw een populaire versiertechniek en iedereen kende dan ook de betekenis van de signalen. Als een dame haar waaier bijvoorbeeld gesloten tegen haar mond hield betekende dit dat zij interesse had in haar gesprekspartner. Hield ze haar waaier gesloten met de arm zijwaarts, dan moest de jongen maken dat hij wegkwam. En begon ze plots snel te waaieren, dan mocht de jongen zich gelukkig prijzen: ze toonde haar liefde.

Waaier taal was een soort SMS-bericht avant la lettre. Het fenomeen werd in Frankrijk en Engeland zelfs zo populair dat er in deze landen waaier academies werden opgericht waar dames en heren zich deze ingewikkelde geheimtaal eigen konden maken.

Bron: Voor deze pagina is geput uit verschillende bronnen waaronder personen, organisaties en boeken